Contoh Teks Sisombou 'Ulu Tepak'

(BERIKUT ini saya akan menunjukkan salah satu contoh teks sisombou yang selalu dibawakan oleh masyarakat dalam berbagai acara, khususnya acara pernikahan. Teks sisombou ini ditulis berdasarkan tuturan secara lisan oleh pembawa sisombou. Penulisan teks sisombou dalam Bahasa Ocu (Kampar) ini mungkin belum memenuhi syarat penulisan gramtikal yang benar. Silakan menyimaknya.)


Mm D   :    Pandang jauoh ’lah ambo layangkan; nan bak layang olang manari. Pandang dokek ’lah ambo tukiokkan; nan bak tukiok si limang batang. Sampai ditengok du kini, Uwang Limbago condo nan tacoliok tampak jauoh; nan dokek jolong tasongo; nan togak di simpang jalan; nan duduok di sompan penambangan. Sampai ditengok pihak di kami, bosuo bonou bak nyie uwang
                                 Kacimpuong panenan mandi  
                                 Kecek-mengecek pakaian duduok.
Condo ikolah nan dituntuik nyato dipinto abi bokek Uwang Limbago. Yo ... kok dapek izin jo bonow dari Uwang Limbago, makosuik ati, nak kecek-mengecek sapatah duo jo niniok-mamak nan mananti. Makosuik sampai baito abi. Sadetulah kato disampaikan kek Uwang Limbago.
(Pandang jauh telah saya layangkan; ibarat melayang elang menari. Pandang dekat telah saya tukikkan, ibarat menukiknya si limang batang.
Sampai dilihat tuh kini, Uwang Limbago/ Orang Lembaga tampaknya yang terlihat tampak jauh; yang dekat awal bertemu; yang berdiri di simpang jalan; yang duduk di sampan penambangan. Sampai dilihat di pihak kami, memang benar apa yang dikatakan orang :
                                 Kecimpung permainan mandi
                                 Bincang-berbincang pakaian duduk  
Tampaknya inilah yang dituntut nyata, dipinta habis kepada Orang Limbago. Ya... jika dapat izin dan benar (dibolehkan) dari Orang Limbago, maksud ingin berbincang-bincang sepatah dua dengan nenek mamak yang menanti.
Maksud sampai, berita habis. SebegItulah kata disampaikan kepada Orang Limbago.)
UL           :     Sampai, Tuok?
Pulang bokek ambo indak le kan bajowab panjang. Cuma dek gayuong biaso jo basambuik; kato biaso pulo bajawek. Kan ambo jawek juo sapatah duo patah.
(Sampai, Tuk? Kembali ke saya, rasanya tidaklah akan berjawab panjang. Hanya, karena gayung biasa juga bersambut; kata biasa pula berjawab. Kan saya jawab juga sepatah dua patah.)
Mm  D    :     Silakan, Uwang Limbago !
                     (Silakan, Orang Limbago!)

UL           :     Sabagai maulang kilin, manikam jojak; condo ambo pulo nyie Datuok nan tacoliok tampak jauoh; nan dokek jolong tasongo; nan togak di simpang jalan; nan duduok di sompan penambangan.
                     (Sebagai mengulang kilin, menikam jejak; tampaknya saya pula kata Datuk yang terlihat tampak jauh; yang dekat awal bertemu; yang berdiri di simpang jalan; yang duduk di sampan penambangan)

Mm D     :     Bonou, Uwang Limbago!
                     (Benar, Orang Limbago!)

UL           :     Sampai ditengok pihak di Datuok, kacimpuong nyie Datuok panenan mandi; kecek-mengecek pakaian duduok. Condo ikolah nan Datuok tuntuik nyato, pinto abi bokek ambo. Makosuik Datuok, nak kecek-mengecek jo niniok mamak nan mananti, iyo baitu, Tuok?
                     (Sampai ditengok pada pihak Datuk, kecimpung kata Datuk permainan mandi; bincang-berbincang pakaian duduk. Tampaknya inilah yang Datuk tuntut nyata, pinta habis kepada saya. Maksud Datuk ingin berbincang-bincang dengan nenek - mamak yang menanti, kan begitu, Tuk?)

Mm D     :     Bonou, Uwang Limbago !
                     (Benar, Orang Limbago ! )

UL           :     Pulang bokek ambo dilopeh, Tuok, jo hati nan suci; muko nan jonioh. Sadetulah kato disampaikan kek Datuok.
                     (Kembali kepada saya, dilepas, Tuk, dengan hati yang suci; muka yang jernih. Sebegitulah kata disampaikan kepada Datuk)

Mm D     :     Sampai didongou sapanjang pambilangan Uwang Limbago, oso lah sonang dalam hati; lah sunyi pulo di kiro-kiro. Dek apo tu nyie Uwang Limbago? Yo, dek pintak olah balaku; izin jo bonou olah dapek. Sabagai maulang kato tadi,
                                 kacimpuong  panenan mandi
                                 kecek-mengecek pakaian duduok
                                 adek duduok sio-menyio
                                 adek togak tanyo-batanyo
                     Kini togak batanyo ambo bokek Uwang Limbago. Dek cupak biaso baampasan; gantang biaso batumbukan. Kini dituntuik nyato, dipintak abi bokek Uwang Limbago: nan mano ampasan cupak, nan mano pulo tumbukan gantang? Kok jauoh mintak ditunjuokkan; kok dokek minta dikokokkan Uwang Limbago. Sadetulah kato disampaikan bokek Uwang Limbago.
                     (Sampai didengar sepanjang pembicaraan Orang Limbago, rasanya telah senang dalam hati; telah sunyi pada pikiran. Kenapa begitu kata Orang Limbago? Ya karena permintaan telah berlaku. Izin dan benar telah didapat.
                     Sebagai mengulang kata tadi:
                                 kecimpung permainan mandi;
                                 bincang-berbincang pakaian duduk;
                                 adat duduk sirih-menyirih;
                                 adat tegak tanya-bertanya.
                     Kini tegak {berdiri} bertanya saya kepada Uwang Limbago: sebab cupak {sukatan beras dari tempurung} biasa berhempasan (kayu lurus untuk meratakan padi); gantang biasa bertumbukan. Kini dituntut nyata, dipinta habis kepada Uwang Limbago, yang mana hempasan cupak, yang mana pula tumbukan gantang itu? Jika jauh mohon ditunjukkan; jika dekat mohon dipegangkan, Uwang Limbago. Begitulah kata disampaikan kepada Uwang Limbago)

UL           :     Abi, Tuok?
                     Sampai didongou sapanjang pambilangan Datuok; condo Datuok...malompek nak basitumpu; manconcang nak basingkalan. Itu condo nan Datuok tuntuik nyato, pinto abi bokek ambo, nan gunuong tompatan hujan; nan lurah kumpulan sarok.
                     Jauoh minta ditunjuokkan, dokek minta dikokokkan. Kan baitu, Tuok?
                     (Habis, Tuk?
                     Sampai didengar sepanjang pembicaraan Datuk, tampaknya Datuk...melompat ingin tanjakan; mencincang ingin alasnya. Itu tampaknya yang Datuk tuntut nyata, pinta habis kepada saya, yang gunung tempatan hujan; lurah tempatan {berkumpulnya} sampah. Jauh minta ditunjukkan; dekat minta dipegangkan. Kan begitu, Tuk?)
Mm  D    :     Yo bonou, Uwang Limbago!
                     (Ya benar, Orang Limbago!)


UL           :     Pulang bokek ambo, Tuok, kok jauoh oso lai kan tatunjuokkan; kok dokek oso lai pulo kan takokokkan. Lobio-lobio dek mamak kami si ............ lai tasodio. Di situlah Datuok salangkah sampai, saulu bajawek. Sadetulah kato disampaikan bokek Datuok.
                     (Kembali kepada saya, Tuk, jika jauh rasa kan bisa menunjukkannya; jika dekat rasa bisa memegangkannya. Lebih-lebih karena mamak kami si ............. {sebutkan nama yang bersangkutan} ada tersedia. Di situlah Datuk selangkah sampai, seulur berjawat. Sebegitulah kata disampaikan kepada Datuk).

Mm  D    :     Lah siang torang bak ari; lah nyato bonou torang bak bulan. Kini kayu Uwang Limbago tobang le kan ambo titi; jalan nan Uwang Limbago amba le kan ambo tuik.
                     (Telah siang terang bak hari. Lah nyata benar terang bak bulan. Kini kayu yang Orang Limbago tebang lagi yang akan saya titi; jalan yang Orang Limbago ramba lagi yang akan saya turut).

UL           :     Silakan, Tuok!
                     (Silakan, Tuk!)

(DIALOG SELANJUTNYA BERPINDAH ANTARA MAMAK YANG DATANG KEPADA MAMAK YANG MENANTI)       

Mm  D    :     Assalamualaikum bokek Datuok!
                     (Assalamualaikum kepada Datuk!)

Mm  M   :     Waalaikumsalam, Tuok!
                     (Waalaikumsalam, Tuk!)

Mm  D    :     Uwang daolu kato nan panjang. Kini diambiok kato nan pendek. Pendek sakodar kan paguno. Kato siapo? Iolah kato kito nan mampagunokan. Kan baetu, Tuok?
                     (Orang dahulu kata yang panjang. Kini diambil kata yang pendek. Pendek sekedar ’kan berguna. Kata siapa? Ialah kata kita semua yang mempergunakannya. Kan begitu, Tuk?)

Mm M    :     Bonou, Tuok!
                     (Benar, Tuk!)

Mm  D    :     Sampai ditengok ujuong jo pangkal; dipandang pulo kiri jo kanan; ola pulo togak nan sapumatang; duduok ola pulo saamparan. Antaro mano tu nyie Datuok? Iolah antaro kami nan datang jo niniok mamak nan mananti. Sampai ditengok pihak kami nan datang, lai pulo baupo dogak kan disobuik; barang taraso kan dibinjiek.
                     Minken jadi pulolah nyie Datuok, soto tadogak nak disobuik ajo; soto taraso nak dibinjiek ajo sekali; di siko pulo oso bari tagamang.
                     Dek apo tu nyie Datuok? Lah banyak bonou tompek manakuik, Tuok. Bak kato uwang :
                                             Salah lompek kok patah kaki
                                             Salah tobang kok patah sayok
                     Kini dituntuik juo tio nyato-nyato, dipinto juo tio abi-abi bokek Datuok. Kok dapek izin jo bonou dari Datuok, mungkin nan dogak tu kan disobuik; barang taraso tu kan dibinjiek. Makosuik sampai, barito abi. Sadetulah kato disampaikan bokek Datuok.
                     (Sampai ditengok ujung dan pangkal; dipandang pula kiri dan kanan; telah pula berdiri yang sepematang; duduk telah sehamparan. Antara manalah, Tuk? Ialah antara kami yang datang dengan nenek mamak yang menanti. Sampai ditengok pihak kami yang datang, ada pula berupa ingat yang ingin disebut; barang terasa yang mau dipungut. Namun begitu, sekali teringat mau disebut saja; sekali terasa mau dipungut sekali; di sinilah rasa baris tergamang. Kenapa begitu kata Datuk? Sebab telah banyak sekali tempat menakutkan, Tuk. Bak kata orang:
                                             Salah lompat entah patah kaki
                                             Salah terbang entah patah sayap
                     Kini dituntut juga dahulu nyata-nyata; dipinta juga dahulu habis-habis kepada Datuk. Jika dapat izin dan benar dari Datuk, mungkin yang teringat itu akan disebut; barang terasa itu akan dipungut lagi. Maksud sampai, berita habis. Sebegitulah kata disampaikan kepada Datuk)......(akan bersambung)

Komentar

Postingan populer dari blog ini

Sisombou itu Apa?

Upacara Sisombou

Jenis dan Pembagian Sisombou

Manjonguok Kampuong